osmalı kültür ve medeniyet


OSMANLI KÜLTÜR MEDENİYETİ


Osmanlı Vergi Sistemi:
A. Şer’i Vergiler (Dini, Kur’an a dayalı):
* Öşür (Aşar): Müslümanlardan alınan toprak ürünü vergisidir. Ürünün 1/10u oranındadır.
* Haraç: Müslüman olmayanlardan (gayrimüslimlerden) alınır. 1/5 oranındadır.
* Cizye (Kelle, baş vergisi): Müslüman olmayan erkeklerden askerlik yapmadıkları için alınan vergidir.
B. Örfi Vergiler (Padişah iradesi ile):
Çift Resmi: Reayanın (köylü) sipahiye (tımar beyi) ödediği toprak vergisidir.
Çiftbozan: Toprağını izinsiz olarak terk eden yada 3 yıl üst üste ekmeyenden alınan vergidir.
Avarız: Olağanüstü hallerde, divanın kararı ve padişahın emri ile toplanan vergilere denir.


Yönetim Birimi
Yönetici
Eyalet
Beylerbeyi
Sancak
Sancakbeyi
Kaza
Kadı
Köy
Tımar Beyi


Lonca Sistemi:
* Osmanlı devletinde, esnaf ve sanatkarların dayanışma amacıyla kurdukları örgütlerdir. Loncada çırak ve kalfalara eğitim verilmiştir.
* Fiyat ve kalite kontrolü yaparak, hem üretici hem tüketici korunur.

OSMANLI EKONOMİSİ


GELİRLER:

  • Savaş Ganimetleri
  • Cizye Vergisi
  • Haraç Vergisi
  • Öşür (Aşar) Vergisi
  • Müsadere
  • Ağnam Vergisi
  • Avarız Vergisi
  • Gümrük Vergisi
  • İhracat gelirleri
  • İltizam gelirleri
  • Bağlı beyliklerin ödediği vergiler
  • Savaş Tazminatları
  • Tarım Gelirleri
  • Orman, tuzla, maden gelirleri
  • Çiftbozan Vergisi

GİDERLER:

  • Saray Masrafları
  • Savaş Harcamaları
  • Ulufe ve Cülus ödemeleri
  • Savaş Tazminatları
  • İthalat Harcamaları
  • Maaşlar
  • Islahat giderleri


OSMANLI ORDUSU

Eyalet Askerleri (Tımarlı Sipahiler):
  • Tımar (dirlik) sistemine dayanır.
  • Devletten maaş almazlar.
  • Toprağa dayalı bir sistemdir.
  • Devletin para harcamadan oluşturduğu bir ordudur.
  • Genelde atlı askerlerden oluşur.
  • İstanbul dışında bulunurlar.
  • Ordunun kanatlarını oluştururlar.
  • Sadece savaş zamanı asker, diğer zamanlarda çiftçidirler.
Kapıkulu Ordusu (Kullar):
  • Pençik ve Devşirme sistemine dayanır.
  • İstanbul’da bulunurlar ve ordunun merkezini oluştururlar.
  • Padişahı koruyan  birliklerdir.
  • Profesyonel ve sürekli askerlerdir. 
  • Üç ayda bir ULUFE adı verilen maaşı alırlar.
  • Padişah değişikliğinde CÜLUS bahşişi alırlar.
  • I.Murat döneminde kurulmuş ve II.Mahmut döneminde kaldırılmıştır.
  • Yeniçeriler bu gruba mensupturlar.
DİVAN ÜYELERİ:
Vezir-i Azam: Başbakan
Kazasker: Adalet Bakanı
Defterdar: Maliye Bakanı
Nişancı: Tuğracı, tımar dağıtıcısı
Şeyhülislam (Müftü): Ulemanın başı
Reisülküttab: Dışişleri bakanı
Kaptan-ı Derya: Donanma komutanı
Yeniçeri Ağası: İstanbul’un güvenliğinden sorumludur.